مسافرانی که قصد دارند تا از مرزهای هوایی از ایران خارج شوند، می‌توانند برای کاهش هزینه‌های خود ارز مسافرتی دریافت کنند. این نوع ارز که توسط بانک مرکزی پرداخت می‌شود، نرخ از پیش تعیین شده‌ای ندارد و بسته به قیمت روز دولتی اعلام می‌شود. همچنین در اکثر مواقع مالیات نیز شامل آن می‌شود که موجب تغییر نرخ آن می‌شود. اما همچنان این نوع ارز به دلیل به صرفه‌بودن و پوشش بخشی از هزینه‌های سفر مورد توجه مسافران خروجی از کشور قرار می‌گیرد و طرفداران زیادی دارد.
قبلا ارز مسافرتی برابر با ۱۰۰۰ دلار آمریکا برای هر نفر بود، اما از سال ۹۷ به بعد که قیمت ارز جهش بسیار زیادی پیدا کرد، این مقدار تا مدتی به یک سوم خود کاهش یافت و به ۳۰۰ دلار یا یورو برای هر نفر رسید. پس اگر شما یک خانواده ۴ نفری هستید، در آن زمان به شما ۱۲۰۰ دلار یا یورو ارز مسافری تعلق می‌گرفت.
اما بعدها رقم این ارز دوباره افزایش پیدا می‌کرد و در حال حاضر برای سال ۱۴۰۱ مبلغ آن چیزی در حدود ۲۰۰۰ الی ۲۲۰۰ دلار یا یورو است
اما از دی ماه سال ۱۴۰۰ بانک مرکزی بخشنامه‌ای صادر کرد تا به موجب این بخشنامه وضعیت فروش ارز مسافرتی را سروسامان دهد. براساس این بخشنامه سقف فروش این ارز کاهش پیدا کرد. البته در تیرماه ۱۴۰۱ این ارز مجدد کمتر شد و به مبالغ زیر رسید. حالا میزان ارز مسافرتی قابل دریافت توسط مسافرانی که با ویزای گردشگری یا مسافرتی قصد سفر به یک کشور خارجی را دارند به شرح زیر است:
ارز مسافرتی در سفر هوایی به کشورهای نیازمند دریافت ویزا: ۵۰۰ یورو
ارز مسافرتی در سفر هوایی به کشورهای بدون نیاز به دریافت ویزا: ۳۰۰ یورو
ارز مسافرتی در سفر زمینی، ریلی و دریایی: ۳۰۰ یورو (یا معادل آن به تمامی ارزها)
متقاضیان و مسافران خارج از کشور همچنین این گزینه را در اختیار دارند که از صرافی‌های مجاز، تا ۲۰۰۰ یورو با نرخ بازار ارز توافقی خریداری کنند.
مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی
• اصل کارت هوشمند ملی به همراه کپی آن
• (در صورت تعویض ارائه برگه ثبت احوال همراه با کارت ملی قدیمی یا شناسنامه همراه با کپی الزامی است.)
• اصل گذرنامه به همراه کپی (با اعتبار حداقل ۶ ماه)
• اصل بلیط هواپیما با مهر آژانس هواپیمایی به همراه کپی
• اصل ویزا به همراه کپی
• عوارض خروج از کشور به همراه کپی
• کارت بانکی برای پرداخت هزینه ارز مسافرتی باید به نام خریدار بوده و حضور شخص خریدار الزامی است.
• سیم کارت موبایل به نام شخص خریدار
مزایای دریافت ارز مسافرتی چیست؟
قیمت ارز مسافرتی ارزان‌تر از قیمت بازار است و به همین دلیل افرادی که می‌خواهند به خارج از کشور سفر کنند، ترجیح می‌دهند این ارز را دریافت کنند. مبلغ ارز مسافرتی اغلب حدود چند هزار تومان ارزان‌تر است و دریافت ارز به این قیمت، یک هزینه چند میلیونی را برای مسافران کمتر می‌کند.
و می‌تواند هزینه‌های خروجی افراد را پوشش دهد. در واقع شما با دریافت ارز مسافرتی از هزینه‌های سفرتان کم کرده و مخارج دیگر خود را کنترل می‌کنید. به همین دلیل همواره به مسافران این گونه ارز را پیشنهاد می‌کنیم.
ارز مسافرتی تنها یک بار در سال به افراد تعلق می‌گیرد. در نظر داشته باشید طبق تجربه بعضی مسافران، گاهی اوقات وقتی که برای دریافت این ارز مسافرتی به صرافی‌های دولتی مواجعه می‌کنید، به تناسب شرایط خود به شما دلار یا یورو می‌دهند و ممکن است نوع ارز موردنظر شما را نداشته باشند.
از کدام بانک ها باید دریافت کرد؟
در حال حاضر می‌توانید ارز مسافرتی را از صرافی‌های بانکی، صرافی‌های دولتی و صرافی‌های خصوصی با مجوز رسمی از بانک مرکزی دریافت کنید. این مراکز اول مدارک شما را بررسی می‌کنند و بعد ارز مسافرتی را به یورو یا معادل دلاری و پوندی آن به شما خواهند داد.
برای آنکه به صورت حضوری این ارز را تهیه کنید، لازم است مدارک موردنیاز را جمع‌آوری و به یکی از صرافی‌های دولتی مراجعه کنید. درباره صرافی‌ها در نظر داشته باشید حتما به یک صرافی معتبر مراجعه کنید تا بعدا به مشکل نخورید.
در حال حاضر، برای دریافت ارز، فقط باید به ۵ بانک ملی، ملت، سامان، تجارت و پارسیان و آن هم شعبه‌های ارزی مراجعه کنید. همچنین اینکه هر کدام هم دارای شرایط خاصی به ویژه در تخصیص ارز زیارتی هستند. برای دریافت ارز مسافرتی باید بین ۴ تا ۱۰ روز قبل به یکی از بانک‌ها مراجعه کرده و نوبت بگیرید. بعد از دریافت نوبت باید در روز تعیین شده برای گرفتن حواله مجدد به همان شعبه مراجعه کنید.
البته همه بانک‌ها چنین سیستمی را ندارند؛ یعنی ممکن است که در همان روز حواله را به شما بدهند. برای بانک سامان باید ۷ روز قبل باید به بانک مراجعه و بعد نوبت و سپس حواله را دریافت کنید. برای بانک ملی باید از ۴ روز قبل از تاریخ پرواز اقدام کنید. بعضی بانک‌ها مانند شعبه‌های ارزی تجارت، ممکن است که خلوت‌تر باشد. برای دریافت شرایط و زمان دریافت باید به نزدیک‌ترین شعبه ارزی یکی از این بانک‌ها مراجعه کنید. هر کدام شرایط مخصوصی دارند.
نکات مهم در مورد ارز مسافرتی
۱: صرافی دولتی فرم تقاضای ارز مسافرتی را به شما می‌دهد تا آن را پر کنید. نرخ مبادلاتی ارز نیز مثل نرخ بازار آزاد ارز هر روز درحال تغییر است؛ بنابراین صرافی قیمت روز مبادلاتی آن ارز را به شما اعلام می‌کند تا پرداخت کنید. پس اگر کسی هفته گذشته قیمت کمتر یا بیشتری پرداخت کرده، نباید تعجب کنید.
۲: اگر می‌خواهید برای سفر زیارتی این ارز را بخرید، واجب است نام شما در پرتال سازمان حج و زیارت قابل مشاهده باشد.
۳: برای دریافت ارز مسافرتی حتما باید خود متقاضی مراجعه کند، یعنی اگر یک خانواده ۴ نفره هستید که قصد سفر دارید، باید هر ۴ نفرتان برای دریافت ارز به صرافی مراجعه کنید.
۴: درصورتی که گذرنامه‌تان را عوض کردید یا المثنی گرفتید، باید گذرنامه قبلی خود را به متصدی صرافی دولتی ارائه بدهید تا آن را بررسی کند.
بیمه مسافرتی
البته در کنار توجه به دریافت ارز، بهتر است که نسبت به خرید بیمه مسافرتی هم توجه کنید.
یکی از الزامات سفر بیمه مسافرتی است که می‌تواند امنیت خاطر مسافران را تامین کند و آرامش خاطری به مسافران عزیز بدهد. اما بهترین بیمه مسافرتی را از کجا باید بخریم تا هم قیمت مناسبی داشته باشد هم پوشش‌های خوبی ارائه دهد؟ برای خرید بیمه مسافرتی می‌توانید از قسمت خرید بیمه بیمه مسافرتی اقدام کنید اقدام کنید.
با توجه به نوسانات اخیر، شرایط ارز مسافرتی هم با گذشته تغییراتی داشته است. البته الان هم می‌توان تا 2000 یوروقوانین ارز مسافرتی در صرافی‌های منتخب ارز دریافت کنید. البته این مبلغ فقط برای سفرهایی با اهداف خاص داده‌می‌شود. در این مطلب سعی کردیم تا تعدادی از مهم‌ترین نکات گرفتن ارز مسافرتی را برای شما بنویسیم؛ اما به دلیل نوسانات ارزی شاهد تغییراتی زیادی هستیم. در صورت داشتن سؤال در خصوص ارز مسافرتی می‌توانید در کامنت آن را نوشته تا کارشناسان پدیده تراول به آن‌ها پاسخ کامل دهند.